Ogólnie znana jest teoria, iż alkohol pity przez kobietę w ciąży szkodzi nie tylko jej, ale również nienarodzonemu dziecku, prowadzi do powikłań lub uszkodzeń w strukturach mózgu.
Jednym z takich uszkodzeń jest FAS (Fetal Alcohol Syndrom) – Alkoholowy Zespół Płodowy. Problem ten jest znany w Stanach Zjednoczonych od 1973r., a w 1976r. został opisany i wciągnięty na listę Światowej Organizacji Zdrowia. FAS są to zaburzenia pojawiające się u dzieci, jako rezultat spożywania alkoholu przez ciężarną matkę.
Alkohol ma negatywny wpływ na wszystkie komórki i narządy, ale mózg jest szczególnie wrażliwy na jego działanie. FAS jest zespołem umysłowych i fizycznych zaburzeń, które mogą wyrażać się jako opóźnienie umysłowe, dysfunkcja mózgu, anomalie rozwojowe, zaburzenia w uczeniu się i zaburzenia psychologiczne. FAS jest skutkiem działania alkoholu na płód w okresie prenatalnym. Nie wiadomo, jaka ilość alkoholu wpływa na wystąpienie zmian w ośrodkowym układzie nerwowym, wiadomo jednak, że im więcej matka pije, tym większe są uszkodzenia mózgu. Alkohol powoduje więcej szkód w rozwijającym się płodzie niż inne substancje łącznie z marihuaną, heroiną i kokainą, Na świat przychodzi więcej dzieci z FAS niż z Zespołem Downa. W USA co roku rodzi się ich ponad 5000, a większość przypadków pozostaje nie zdiagnozowana lub zdiagnozowana niewłaściwie.
Diagnoza alkoholowego zespołu płodowego FAS opiera się na następujących kryteriach:
- Wywiad potwierdzający narażenie na działanie alkoholu w życiu płodowym,
- Anomalie rozwojowe twarzy,
- Mała waga urodzeniowa, opóźnienie wzrostu,
- Zaburzenia neurorozwojowe (dysfunkcja OUN),
- Niewyjaśnione zaburzenia zachowania,
- Wady wrodzone.
Cechy morfologiczne (nie zawsze występują wszystkie);
- czaszka uszkodzona jest w charakterystyczny sposób;
- mikrocefalia (mały obwód głowy);
- fałda w kąciku oka (nad powieką);
- małe, szeroko rozstawione oczy;
- nisko i nierówno osadzone uszy, duże i odstające, małżowina powykręcana;
- płaska środkowa część twarzy;
- krótki nos, brak rynienki podnosowej;
- cienka warga górna,
- mała szczęka (małożuchowie)
- niska waga urodzeniowa;
- opóźniony wzrost i niska masa ciała pomimo prawidłowego żywienia.
Większość dzieci z FAS ma IQ mieszczący się w normie albo uważany za przeciętny. Objawy, które mogą wystąpić jako zespół FAS:
- nadwrażliwość na bodźce, zaburzenia czucia (ciepło, zimno, uderzenie, dotyk – nie „rozumieją” swojego ciała);
- brak pamięci krótkotrwałej,
- wzmożone napięcie mięśniowe (hypotomia);
- małe napięcie mięśniowe (hypotonia);
- deficyt uwagi (problemy z koncentracją);
- deficyt pamięci;
- zwiększona aktywność;
- trudności w uczeniu się;
- opóźniony rozwój mowy;
- słaby rozwój motoryki małej i dużej;
- trudności w rozumieniu pojęć abstrakcyjnych (matematyka, czas, pieniądze), tylko konkrety;
- trudności w uczeniu się na błędach (np. pomimo karania);
- nieumiejętność rozwiązywania problemów;
- słaba ocena sytuacji;
- niedojrzałe zachowania;
- słaba kontrola impulsów;
- brak „mowy wewnętrznej”.
Objawy te nie są „problemami w zachowaniu” i nie zawsze zależą one od woli dziecka.
Większość ludzi traktuje dzieci z FAS jako osoby zdrowe, to rodzice noszą w sobie poczucie winy, że nie radzą sobie wychowawczo, a wszelkie terapie zawodzą. Dziecko z FAS nie potrafi gromadzić informacji, lub są one „przechowywane” tam, gdzie nie można ich wykorzystać.
Dzieci te nie mają zdolności przenoszenia doświadczeń, generalizowania umiejętności wyuczonych. Im wyższy iloraz inteligencji, tym trudniej chore dziecko radzi sobie w sytuacjach społecznych.
Ad.6
Anomalia dotyczą serca, uszu, oczu, wątroby lub stawów.
FAS jest zaburzeniem trwałym i nieuleczalnym, ale zaburzeniom wtórnym można zapobiec. A są to:
- zmęczenie, napady złego humoru;
- drażliwości, ciągłe poirytowanie, frustracja, gniew, agresja;
- unikanie, strach;
- wycofanie się, zamknięcie się w sobie, kłamstwo, ucieczki z domu;
- kłopoty w domu i w szkole;
- kłopoty z prawem, alkoholem, narkotykami;
- problemy ze zdrowiem psychicznym.
- www.fas.edu.pl/index
Katarzyna Szczucka
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz